Μούσες, οι Μάγισσες των Μουσείων!

 

Μούσες, οι μάγισσες των Μουσείων!

 

Είναι καιρός πια να βάλουμε ένα χεράκι να γυρίσει ο κόσμος όρθιος χρησιμοποιώντας τις λέξεις που τον περιγράφουν, διότι αρκετά… με την δυτική αντιστροφή και διαστροφή λέξεων και εννοιών!

Και ναι! οι Μούσες, μία, τρεις ή εννιά είναι Μάγισσες, ότι θέλουν κάνουν! Μπορείς να τις πεις και Μαγείρισσες (Μάγειρος, βαθμός ιερέα) που όλα τα μαγειρεύουν με σοφία! Το Μουσείο είναι ο ναός τους, σε κάθε Μουσείο  ο χρόνος στροβιλίζεται, είναι χώρος μαγικός και οι αποθήκες του… απαραβίαστο άδυτο, η καρδιά του Μουσείου που το τροφοδοτεί ζωή, χώρος φύλαξης, μελέτης, αποκαλύψεων, συντήρησης και επαναφοράς, χώρος πραγματικών θαυμάτων γι’ αυτό εισέρχονται μόνο οι μυημένοι του χώρου, αρχαιολόγοι, γλύπτες, συντηρητές!    

 Αρχικά Μνημοσύνη- Μνήμη, η Μεγάλη Θεά Μητέρα (μα) που οδηγεί (άγει) στην αρχή (ουσία), δηλαδή… στον ίδιο τον Εαυτό της, τον παντοδύναμο Πατέρα Νου!

Ωραία! Και πώς γίνεται αυτό; Γίνεται διότι ΕΝ Νους πατέρας, ΔΥΑΣ Μνήμη μητέρα, θηλυκό και αρσενικό, το ένα δεν υπάρχει χωρίς το άλλο και σύμφωνα με τον «νόμο της συπληρωματικότητας»,[i] όπως είναι αδύνατον να υπάρξει Νους χωρίς ψυχή.[ii] 

 Η ψυχή είναι ενέργεια του Νου, το «αιώνιο παιδί» ΤΡΙΑΣ, ο πανταχού παρόν Έρως –εμφανίζεται δια μέσου της ενέργειας –κίνηση του Νου, ὣστε οὐ τὸ κινοῦν καὶ τὸ κινούμενον ἡ ψυχή, ἀλλὰ τὸ κινούν μόνον,[iii] τελεία και παύλα!

Ο Υιός –τριάς είναι και Νους,[iv] γέννησε την Μητέρα που τον έφερε στην ύπαρξη, περιστρέφεται διαρκώς γύρω της και… κινεί τα νήματα με τα γέλια και παιχνίδια του!

  Στον τρισδιάστατο κόσμο μας η Μνημοσύνη εμφανίζεται τριπλή, Μνήμη, Μελέτη, Αοιδή, μετά οι τρεις γίνονται εννέα… και νάτες οι Μούσες, όπως τις γνωρίζουμε τις είπαν θυγατέρες της Μνημοσύνης.

Μία, τρεις ή εννέα…, μοιάζει απίστευτο αλλά είναι αληθινό!

Η Μνημοσύνη,[v] Μνήμη, Μιν (Μιν-έρβα/ἔρβος λεξούλες ελληνικότατες παρεπιπτόντως), Μνεία, Μῶα, Μῶσα ή Μούσα, δίνει ορθή κρίση και γεννά την άμεμπτη αρετή κάθε παιδείας, αυτή φέρνει στην ύπαρξη, μεταμορφώνεται και μεταμορφώνει κατά βούληση, είναι η ίδια η ύπαρξη και βεβαίως αυτή θρέφει την ψυχή,[vi] είναι το άνθος του Νου, Άνθεια, Αθεινά, η Αθηνά Σοφία του Νου, μάλιστα, τόσο απλά!

 Ως Μνήμη κυοφορεί το καθαρό πυρ – αιθήρ, αιώνια αρχή που διευθύνει το σύμπαν,[vii] ο Έρως, ως Μελέτη γεννά ιδέες που φωτίζουν - γέλαν τον Κόσμο, ως Αοιδή εμπνέει μουσικό λόγο ο οποίος διαδίδει το κλέος -δόξα/γνώμη Θεού! 

 Από τις εννέα Μούσες πρώτη είναι η Κλειώ, κλειδί του πανίσχυρου Νου, κλειδώνει-φυλάσσει την καθαρή σκέψη (καθαρό πυρ – αιθήρ) που κυοφορεί και όταν θέλει την φανερώνει-ιστορεί την αλήθεια και εμπνέει μουσικό λόγο για να διαδώσει το κλέος -δόξα/γνώμη Θεού!

Έτσι η Μούσα ανακαλεί την αλήθεια (ανάμνηση), επαναφέρει σε ορθή φορά την σκέψη και μυεί στην παρατήρηση - αυξημένη συγκέντρωση σε κάτι που γοητεύει, ευχαριστεί πολύ, τότε ο παρατηρητής μπαίνει σε «κατάσταση ροής»,[viii] το θνητό Εγώ εξαφανίζεται και μένει ο αθάνατος Εαυτός, το αδύνατο γίνεται δυνατό.

Είναι ο τρόπος που επιτυγχάνεται η επαναφορά, εστιάζοντας (συγκέντρωση) σ’ ότι υπάρχει πέρα από την υλική καθημερινότητα, στον μαγικό χώρο που όλα γίνονται!

 Τέτοιος μαγικός χώρος μύησης είναι το Μουσείο, χώρος γεμάτος εκπλήξεις, μικρά και μεγάλα μυστικά κρύβονται (παιχνίδι του «αιώνιου παιδιού») στα αντικείμενα και γοητεύουν τον επισκέπτη, ωστόσο μπορεί να περάσουν χρόνια πριν του φανερωθούν.

Συμβαίνει ξαφνικά κι ενώ μετά από πολλές επισκέψεις κάποιος, ακόμα και μυημένος, νομίζει ότι γνωρίζει το Μουσείο καλά… , ξαφνικά ως δια μαγείας παρατηρεί κάτι που δεν είχε προσέξει πριν… ο  χρόνος αρχίζει να στροβιλίζεται, τα χρώματα γίνονται μελωδία φωτός, ότι έμοιαζε «πετρωμένο» στην θέση του αρχίζει να κινείται μεταφέροντας τον παρατηρητή σε άλλη διάσταση, «παράλληλη πραγματικότητα» αφού για τους άλλους τίποτα δεν αλλάζει, αλλάζει μόνο η συνειδησιακή κατάσταση του παρατηρητή, αρκεί να εναρμονιστεί (συντονισθεί), τότε χρόνος και χώρος καταρρέουν όπως συμβαίνει όταν ονειρευόμαστε!

Είναι η μαγεία (μα -άγω) που φέρνει στην ύπαρξη, ο μαγικός τρόπος της Μούσας/Μνήμης να φανερώνει στον μαγικό της χώρο … όπου όλα είναι δυνατά, ΟΛΑ!

 Κάποτε όμως, όταν χρειαστεί το μαγικό ραβδάκι της Μνημοσύνης, δόρυ της Αθηνάς Νίκης, μεταμορφώνεται σε σκουπόξυλο που σαρώνει όποιον τολμά να διαπράξει ιεροσυλία στα Μουσεία της!

Τα αντικείμενα που βρίσκονται στις αίθουσες και αποθήκες των Μουσείων δεν αντιμετωπίζονται απλώς ως «έργα τέχνης» (τέτοια βρίσκονται και εκτός Μουσείων), δεν είναι «προϊόν», δεν είναι εμπορεύσιμα, ανταλλάξιμα, δεν εκποιούνται, δεν νοικιάζονται ούτε… δανείζονται για 99 χρόνια, ούτε για 25 + 25, δηλαδή 50 χρόνια (για να μην τα ξαναδούμε), είναι αναπόσπαστο κομμάτι του χώρου που τα γέννησε μέχρι το τελευταίο κομματάκι σπασμένου αγγείου απολύτως χρήσιμο για να ολοκληρωθεί η εικόνα, γι’ αυτό άλλωστε βρίσκονται ασφαλή στα Μουσεία.

Μόνο συμμετέχουν, ως εξαιρετικό γεγονός σε διοργανώσεις περιοδικών εκθέσεων σημαντικών Μουσείων του εξωτερικού που τιμούν την χώρα και τον πολιτισμό (με την ορθή του έννοια) και επιστρέφουν στις θέσεις τους, είτε αυτή βρίσκεται σε αίθουσα είτε σε αποθήκη Μουσείου!

 Ο Νόμος προέβλεπε ήδη για τις περιοδικές εκθέσεις στο εξωτερικό «...οι σχετικές παράγραφοι των άρθρων 25 και 34 του Ν. 3028/02 παρέχουν επαρκές πλαίσιο και για μακροχρόνια εξαγωγή, με παρατάσεις ανά πενταετία, αφού ο Νόμος δεν θεσμοθετεί συγκεκριμένο ανώτατο όριο. Θεσμοθετεί όμως συγκεκριμένη διαδικασία, που είναι απαραίτητο να ακολουθείται για τις αρχαιότητες που ανήκουν κατά κυριότητα στο ελληνικό δημόσιο» (Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων). Το νέο νομοσχέδιο "αναδιοργάνωση του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων και μετονομασία του σε Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων, προβολή της πολιτιστικής κληρονομιάς στο εξωτερικό, κλπ.»  είναι επιεικώς αχαρακτήριστο….!

 Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο με τις αποθήκες του δημιουργεί μικρά και μεγάλα θαύματα, φανερώνει τον πλούτο της καρδιάς του με «το Αθέατο Μουσείο» και τις περιοδικές εκθέσεις εντός Μουσείου, κεντρίζει το ενδιαφέρον και την προσοχή, μυεί επιτελώντας επάξια τον σκοπό του με την Μούσα αρωγό!

Πρωτοπορεί και αν αυτό δεν γίνεται τουλάχιστον σ’ όλα τα μεγαλύτερα Μουσεία της χώρας, αν Μουσεία, όπως το Αρχαιολογικό του Άργους, παραμένουν κλειστά… για όποιο λόγο, αν κάποιοι «στοιβάζουν» σε αποθήκες κινητά ευρήματα κοπιαστικών ανασκαφών χρόνων τα οποία δεν γίνονται γνωστά στο ευρύ κοινό, όπως στην Επίδαυρο, κάποιος ευθύνεται….!

σχέδια από το μικρό βιβλίο των συμπτώσεων, John Martineau, εκδ. Αλεξάνδρεια, 2009.

---

[i] ΚΑΦΑΤΟΣ ΜΗΝΑΣ, Βιώνοντας την ζωντανή παρουσία, μτφ. Σπύρος Πετρουνάκος, εκδ. Μέλισσα, Αθήνα 2017

[ii] ΠΛΑΤΩΝ, Τίμαιος 30b, 34a. // ΙΑΜΒΛΙΧΟΣ, τα θεολογούμενα της αριθμητικής & περί πυθαγόριου βίου.

[iii] ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, Περί ψυχής, 409a, ὣστε ἡ ψυχή δέν εἷναι ἐκεῖνο πού κινεῖ καὶ ἐκείνο πού κινεῖται ἀλλά μόνο ἐκεῖνο πού κινεῖ .

[iv] ΙΑΜΒΛΙΧΟΣ, τα αριθμολογούμενα της αριθμητικής. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ, «Περί ουρανού», Β 1. 

[v] ρ. μῶ, αιτώ, ερευνώ την αλήθεια, ρ. μῶμαι, μῶσις- αναζήτηση, ρ. μῦ,  μύω –κλείνω τα μάτια, κλειστά χείλη, σιωπώ, μυώ, μύηση, μυστήριο, μουσική! 

[vi] Στις Μούσες, ΟΡΦΙΚΟΙ ΥΜΝΟΙ, Δ.Π. Παπαδίτσας –Ε. Λαδιά, ελδ. IMAGO, [χ.χ].

[vii] ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΣ, Περί του Ε του εν Δελφοίς, 388, D.

[viii] Flow state, ο επιστημονικός όρος είναι Δημιουργική Διαδραστικότητα, Creative Interactivity – ΚΑΦΑΤΟΣ Μ., 2017, ό.π. // YIANNAKIS ANDREW 2004. // CSIKSZENTMIHALYI MIHALY, Fiume (Rijeka) 1934, πρώην Προϊστάμενος του Τμήματος Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου του Chicago και του Τμήματος Κοινωνιολογίας και Ανθρωπολογίας στο Lake Forest College.