Στον Θανάση Εξαρχόπουλο

 

 

Λοιπόν, είναι στιγμές που απ’ το μυαλό του ανθρώπου περνάνε αλλόκοτες εικόνες. Όχι που θέλω να το παινευτώ, μα να, έτσι και γινότανε να γυρίσω τις εικόνες που έχω στο μυαλό μου σε ζωγραφιές, ν’ απλώσω τις ζωγραφιές πάνω στο τραπέζι, από κει στο κρεβάτι, από κει στο πάτωμα της κάμαρας, από κει σ’ όλο το σπίτι, από κει, μια και δε φτάνει το σπίτι, να τις καρφώσω στους έξω τοίχους, να κατέβω στην αυλή, εικόνα σκαλοπάτι –εικόνα σκαλοπάτι, να στρώσω το δάπεδο της αυλής, να σκεπάσω το φράχτη στεφάνι της αυλής, από κει να τις κρεμάσω στην έξω μεριά του φράχτη, από κει να τις απλώσω στο μικρό κομμάτι του δρόμου που χωρίζει τα σπίτια, σπίτια ζερβά, σπίτια δεξιά, τα σπίτια μας σύνορο λόφος του Σίμωνα, περιοχή Άνω Κλειστών, καθώς κατηφορίζουνε τα σπίτια, που λες μονά-ζυγά, κατρακυλάει η γειτονιά, ώσπου να φτάσω στ’ άλλα σπίτια, […] μα δε μου φτάνει ο τόπος…

                                                                                                  [Θανάσης Εξαρχόπουλος, Αθήνα 1994]

 

 …έφτασαν στον ουρανό, οι εικόνες, πέρασαν από την τέταρτη διάσταση στις επόμενες, στο σύνορο της παλέτας όπου αναμιγνύεται ο χρόνος, παρελθόν και μέλλον το παρόν, για να το πω διαφορετικά ότι μένει πίσω περνά μπροστά, το μέλλον…

Η απόσταση του ορατού από το αόρατο, μαύρου λευκού, μία ανάσα, η ανάσα είναι ζωή, την βλέπεις δεν την βλέπεις αδιάφορο, όπως και να ‘χει τα χρώματα της φύσης δεν ξεθωριάζουν ποτέ!

 

Το σπίτι της οδού Χεΰδεν 12, στολίδι της πόλης εξωτερικά, θησαυρός εσωτερικά, αγκυροβόλιο το θυμάμαι από τα παιδικά μου χρόνια, πέρασε φοβέρες και καημούς, έμεινε αμετανόητα ίδιο στην λεπτομέρεια του. Πάνω και πέρα απ’ όλα μένει η γλυκύτητα των ενοίκων του, γλυκύτητα αγάπης που απλώθηκε λευκό πανί σε γαλανό ουρανό… και ταξιδεύει στο μέλλον.

               Ότι απόμεινε στα χρόνια που σας ξέρω είναι

               φοβέρες, φτιασίδια, μάταια φτηνά στολίδια

               κι άλλα που δεν σημαίνουν τίποτα πια.

                                                      [πριν το κείμενο στο βιβλίο]

 

 

Θ. Εξ. Σκίτσο ανεξάρτητο

και προφητικά επίκαιρο.

    

 

 

Επανα-cύσταση 2.0 

και γαλάζιες μαϊμούδες

                          

Εθνική Πινακοθήκη, παράρτημα Ναυπλίου, 2021

 τίτλος έκθεσης: Επανα-cύσταση 1821 !!!!!!!!!!!!

           Πρόγραμμα Ελλάδα 2.0

 

επαν ά(γω),

στάση –θέση (όπως αντί-σταση)

σύσταση – σύνθεση, ίδρυση, εγκατάσταση.

Επανάσταση = επαναφορά στην προηγούμενη κατάσταση Ελευθερίας!

Επανασύσταση =επανίδρυση, ίδρυση εξ αρχής (αποκοπή από το προηγούμενη κατάσταση Ελευθερίας).

 

Έχουμε εγκλωβιστεί στην πραγματικότητα που άλλοι φτιάχνουν για εμάς!

 

Ότι ζούμε είναι η προβολή της σκέψης μας, εικόνα των φόβων μας!

Όσα φοβόμαστε ότι θα συμβούν, συμβαίνουν διότι δεν ονειρευόμαστε πιά, γίναμε Πραγματιστές, Ορθολογιστές Δυτικού «πολιτισμού» και τ’ όνειρο  έγινε Ουτοπία.                  

Τ’ όνειρο αντεπιτίθεται στον φόβο, σαν ακτίνα φωτός μετατρέπει τον φόβο σε φοίβο, φοις -φως που διαλύει το σκοτάδι!

 

Αυτή είναι η Επανά-σταση του 1821, κάποιοι ονειρεύτηκαν ότι είναι ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ.

ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ είναι δύναμη της ψυχής, η κίνηση του Νου, μονάδα μέτρησης για να την μετρήσουν δεν υπάρχει!

Είναι ο χρυσός που σου χαρίζει τ’ όνειρο, αρκεί να πιστέψεις την ουτοπία!

 

Από όταν έγινε του συρμού (μόδα) η λέξη «οικολογία» άρχισε η μεγάλη καταστροφή και το θανατικό, την ονόμασαν «ανάπτυξη» και «επένδυση» ενώ εξέλισσαν την «κλιματική αλλαγή», την «πράσινη ανάπτυξη» και τις «έξυπνες επενδύσεις»…  οι Ορθολογιστές!

 

Για χρόνια απέστρεφα το βλέμμα από την μεγάλη πληγή (νταμάρι) και τις μικρότερες, του βουνού που μας χαρίζει δύναμη ζωής, ζωτική ενέργεια.

Μέχρι που ένοιωσα ότι όση δύναμη με τροφοδοτεί το βουνό ήρθε η σειρά μου να την ανταποδώσω, μ’ ένα βλέμμα. Έτσι άρχισα να το κοιτώ και καθώς το κοιτώ  ονειρεύομαι ότι έκλεισαν οι πληγές μας, ότι στα βράχια φύτρωσαν ρόδα…. και ένοιωσα την δύναμη του!

 

Λιθάρι πάνω στο λιθάρι να μην αφήσουν η Επαναφορά στην Ελευθερία θα γίνει!

"ΦΩΝΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΕΡΕΙΙΠΙΑ"

 

    ΤΡΙΠΤΥΧΟΝ

     ΚΑΙ ΑΛΛΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ   

 ΛΟΥΚΑC AOINOC  (Άννινος)

             ΙΚΑΡΟC

@ Καρολίνα Λ. Αννίνου

 

Διάβαζα… ΦΩΝΕΣ ΑΠΟ ΤΑ ΕΡΕΙΠΙΑ αφιερωμένο στον Ἂγγελο Κατακουζηνό και γραμμένο τον Σεπτέμβριο του 1954 στην αγαπημένη Κεφαλονιά, ειδικά τούτον τον μήνα τα χρώματα στο νησί είναι μοναδικής, ανείπωτης ομορφιάς, φως υπερφυσικό θαρρείς σ’ ανασηκώνει από την γη, δεν το έχω δει τέτοιο αλλού σε Ιόνιο ή Αιγαίο!

 

[…] Πρέπει ἀκόμα νὰ σκεφτεῖ  κανεὶς πὼς συχνὰ

τὸ μέλλον φαίνεται νὰ ξεπηδᾶ ἀπὸ τὴ λήθη,

πὼς ἡ προτροπὴ τῆς ζωῆς δὲν εἶναι ἐπιδίωξη,

δὲν εἶναι ἀναζήτηση πράγματος ἤ κατάστασης,

ἀλλὰ μᾶλλον ἀναζήτηση μιᾶς ἀναζήτησης.

Ἒτσι, ὃσο παρέρχεται ὁ χρόνος κι’ οἱ ἐποχές

διαδέχονται ἡ μιὰ τὴν ἂλλη (ὂχι σὰν ἱστορικές

 ἐπιτεύξεις ἀλλὰ σὰ στάδια μεταβατικότητας),

ἡ σφαίρα τῶν ἀσχολιῶν μας φορτίζεται

μὲ νέους τομεῖς ἐνέργειας καὶ πράξης

καὶ φτάνουμε στὸ συμπέρασμα ὃτι ἡ ἓννοια

προϋπάρχει, μεταβάλλεται ὃμως τὸ νόημα

(σὰ σύνθεση τῆς ἒννοιας μὲ τὰ δεδομένα

τῆς πείρας καὶ τῆς γνώσης) κι’ ὁ χρόνος

προσλαμβάνει μιὰ ἰδιαίτερη σημασία συγγένειας

παρελθόντος καὶ μέλλοντος – ὃταν τὸ παρελθὸν

γίνει γνώση κι’ ἡ ἀνάγκη τῆς γνώσης

διατήρηση τοῦ μέλλοντος.

                                                Ἲσως τὸ μέλλον

νἂναι δυνατότητα σύνθεσης, ἀκαθόριστης

ἀκόμα, σὰ ρίγος σὲ κόλπους ὑποβρύχιας

σπηλιᾶς, ἢ ἀποσύνθεση ποὺ προμηνᾶ

ἡ ἀσπράδα τοῦ ψαροκόκκαλου στὴν ἀμμουδιά,

ὁ λόγος ποὺ μένει ἀνέκφραστός, τὸ βλέμμα

πάνω ἀπὸ τὸν ποταμό καὶ ἡ καμπὴ τοῦ ποταμοῦ,

ἡ καμπὴ τῆς μέρας ποὺ στίλπνωσε τὸ ράμφος

τοῦ γύπα καὶ μάτωσε τὸ μάτι τ’ ἀγριμιοῦ

καὶ σ’ ἒφερε στὸ ἐπίμαχο αὐτὸ σημεῖο τοῦ χρόνου

ὃπου κυκλώνονται οἱ ἂνεμοι πάνω ἀπὸ τοπίο κεραυνῶν.

 

Ἂν τύχει καὶ σταθεῖ κανείς γιὰ μιὰ στιγμὴ

ἐλεύθερος, ὃταν ἡ νύχτα δέχεται τὴ μαχαιριά

τοῦ χρόνου, ἀδέσμευτος ἀπὸ τὰ ἒσω, ἀπερίσπατος

ἀπὸ τὰ ἒξω, ἂν τύχει καὶ δεχθεῖ κανεὶς

τὸν συνειρμὸ τῶν κύματων

καὶ τὸ αἰσθητὸ ξεχείλισμα τῆς θάλασσας

πέρα ἀπὸ τοῦ πέλαγος τὰ ὃρια,

πρὸς τὴν πορεία τοῦ ἂνεμου ἂν τύχει

κι’ ἀκουστεῖ τ’ ἀργὸ χτύπημα καμπάνας,

ἂν τύχει καὶ σταθεῖ κανείς,

ποιὰ κατεύθυνση θὰ πάρει;

[…]

 

Η ποίηση είναι στοχασμός κι ο στοχασμός δεν αντέχει γρηγοράδα, είναι έκφραση και η έκφραση έχει την δυσκολία της ακριβής περιγραφής τ’ ονείρου, και απελευθέρωση, τούτη θέλει στροφή στο εσωτερικό και τόλμη. Έχει όμως την ιδιότητα η ποίηση να ενώνει τους καιρούς, αν γίνει μπορετό κάποια χορδή ν’ αγγίξει της ψυχής.

 

Ἂν τύχει καὶ σταθεῖ κανείς γιὰ μιὰ στιγμὴ ἐλεύθερος, μία ολόκληρη στιγμή ελευθερίας περικλείει ολόκληρη την ζωή, δεν την ξεχνάς ποτέ, μία στιγμή μόνο ελεύθερος στὸ ἐπίμαχο αὐτὸ σημεῖο τοῦ χρόνου ὃπου κυκλώνονται οἱ ἂνεμοι πάνω ἀπὸ τοπίο κεραυνῶν, εκεί ακριβώς που στέκει ο κόσμος ακόμη μια φορά, εκεί που βρισκόμαστε τώρα, στο σημείο του χρόνου που άνεμοι μας κυκλώνουν απ’ όλες τις κατευθύνσεις πάνω σε τοπίο κεραυνών... και δεν υπάρχει διαφυγή, τόπος καταφυγής πάνω στην γη, ἂν τύχει καὶ σταθεῖ κανείς, ποιὰ κατεύθυνση θὰ πάρει;

 

Η απάντηση για να δοθεί προϋποθέτει να κατορθώσει κανείς να αισθανθεί για μια στιγμή ελεύθερος, πραγματικά ελεύθερος…

 

[…] Ἳσως πορευτεῖς πρὸς μιὰ μέρα ἀπίθανη,

πρὸς μιὰ ἐποχή μεστή ἀπὸ αἲσθημα καὶ γνώση,

πρὸς ἒναν χρόνο, ὂχι πρὸς ἒνα τόπο, ἀλλὰ

πρὸς τὴ λεπτομέρια τοῦ χρόνου, ὃταν

τὸ μέτωπο μιᾶς φυλλωσιᾶς ταξιδεύει

πρὸς τὸν ἂνεμο κι΄ ἡ καταιγίδα ἀποτυπώνεται

πάνω σὲ θρίαμβο γαλήνης. […]

 

 

 

 

αφιέρωμα στο "εδω... ΛΥΓΟΥΡΙΟ"

 

αφιέρωμα στο «εδω…ΛΥΓΟΥΡΙΟ» !

 @ Καρολίνα Λ. Αννίνου

 υπήρχε κάποτε μία εφημεριδούλα, ε! καλά, δεν ήταν και τόσο μικρή…., τέσσερα φύλλα σε μέγεθος Α3, σελίδες 8 κάθε μήνα ήταν μεγάλη υπόθεση!  Κρατούσε σε συνοχή την μικρή κοινωνία, το «κοινόν», τον πραγματικό δήμο. Τα νέα έφταναν σε όλες τις αυλές, με ανυπομονησία την περίμεναν οι δημότες και το κυριότερο την εμπιστευόταν! «Το έγραψε η εφημερίδα» έλεγαν ή «να δούμε τι θα γράψει» για θέματα ζωτικά, καθημερινά, τοπικά που τους απασχολούν, θέματα που ποτέ δεν θ’ απασχολήσουν την Αθήνα, ούτε καν την πρωτεύουσα του νομού. Θέματα που υπήρχε χρόνος να συζητηθούν μέχρι την επόμενη κυκλοφορία, ανταλλάσσονταν απόψεις, με διαφωνίες ή συμφωνίες τα θέματα ζυμώνονταν, γινόταν γνωστά και τελικά… η ζυγαριά  έγερνε υπέρ της «κοινής γνώμης» που πάντα έχει δίκιο, ένα δίκιο που δεν αντικατοπτρίζεται στις εκλογές, αυτό είναι θέμα τελείως διαφορετικό!

Ο τίτλος στην πρώτη σελίδα την έκανε οικεία, ήταν η δικιά μας εφημερίδα, ο τόπος μας, και το κυρίως άρθρο με την πρώτη ματιά πάντα καυτό. Στην δεύτερη σελίδα η αριστερή στήλη του δάσκαλου Νίκου Καλαματιανού, πάντα εκεί στην ίδια θέση, λόγος ψύχραιμος, ευγενικός, ενίοτε μετρημένα αυστηρός ώστε να προκαλεί το αίσθημα ασφάλειας πραγματικού δασκάλου!

Τα θέματα που χρειαζόταν ευρυχωρία στις δύο κεντρικές σελίδες 4^η και 5^η για να χωρέσουν χωρίς να σπάσουν σε κομμάτια, συνήθως αφορούσαν ποικίλα θέματα ιστορικά, θέματα πολιτισμού επίκαιρα. Προς το τέλος πάντα γάμοι, βαφτίσια, θάνατοι, δεν χρειαζόταν να ψάχνεις στις κολόνες να βρεις για ποιον χτύπησε η καμπάνα, για να συλλυπηθείς ή να συγχαρείς, γνώριζες ποιανού οι χαρές σε κράτησαν ξάγρυπνο…

Όλα τα νέα, τα καλά και τα κακά που συχνά προλάβαινε η ενημερωμένη εφημερίδα και η «κοινή γνώμη» τα σταματούσε πριν συμβούν!

Ήρθε η ώρα που ο κύκλος του «εδω…ΛΥΓΟΥΡΙΟ» έκλεισε, όπως σε όλα τα πράγματα, έκλεισε όμως αφού άνοιξε τον δρόμο και δίδαξε τον τρόπο που η τυπογραφία πετυχαίνει επαναστάσεις, διεκδικεί δίκιο και δικαιώματα, κάνει την είδηση συζήτηση, έκφραση του πραγματικού δήμου των πολιτών, σε γλώσσα ελληνικά Ελληνική,[1] δεν μένει απλή πληροφορία με tweet και like, μία πληθώρα πληροφοριών μπορεί να γεννήσει την απόλυτη άγνοια,[2] ένας δρόμος που παραμένει ορθάνοιχτος αλλά για την ώρα αχρησιμοποίητος, δίχως φωνή, βουβός…

 Αν κυκλοφορούσε το «εδω… ΛΥΓΟΥΡΙΟ» θα λέγαμε για τα φουρνέλα και το τρυπάνι που κατεβάζει το βουνό πάνω από την Αγία Μαρίνα παρά τις δύο, απ’  όσο ξέρω αρνητικές γνωματεύσεις της υπεύθυνης Εφορείας Αρχαιοτήτων… η άδεια εδώθει…! Θα λέγαμε για το «Ρουμπέλι» κοινοτικό πηγάδι που ερειπώνεται, την μαύρη πίσσα και τα τσιμέντα που απλώνονται στους δρόμους του πάνω χωριού κι όσους λιθόστρωτους κάποτε, χωματόδρομους απόμειναν, το μεγάλο κυπάρισσι που κάποιος τόλμησε να κόψει στο κοιμητήριο, τον «καταστροφέα» και το «πριόνι» μηχανήματα ογκώδη σαν τανκς που τσακίζουν ότι βρίσκουν στο δρόμο τους να εξέχει, λες και τα έχουν βάλει με την σκιά που προστατεύει τους διαβάτες και τους περιπατητές των «διαδρομών» σε άσφαλτο, από τον ήλιο της «κλιματικής αλλαγής»…

Θα λέγαμε και τι δεν θα λέγαμε…, θα ονειρευόμαστε το πάνω χωριό αναπαλαιωμένο και διαρρυθμισμένο σε «πνευματικό κέντρο» έξ-υπνα απλωμένο σε διάφορα κτίσματα, να σωθεί, ν’ αποκτήσει ζωή και πάλι, αισθητική και ποιότητα!

Θα λέγαμε και για τις εκδόσεις της ιστορίας του Λυγουριού και των ανθρώπων του, βιβλία από βελούδινο χαρτί που σου δίνουν φώτα χωρίς το φως τους να σε «τυφλώνει» μαζί με διαφημίσεις. 

 

Τι όμορφο που είναι ένα βιβλίο ή μία εφημερίδα που επινοήθηκε για να πιάνεται στο χέρι, ακόμα και στο κρεβάτι, ακόμη και μέσα σε μία βάρκα, ακόμη και εκεί όπου δεν υπάρχουν ηλεκτρικές πρίζες, ακόμη κι αν έχει αποφορτισθεί κάθε μπαταρία, και αντέχει τα σημάδια και τα τσαλακώματα, μπορεί να αφεθεί να πέσει κατάγης  ή να παρατηθεί ανοιγμένο στο στήθος ή στα γόνατα όταν μας παίρνει ο ύπνος, μπαίνει στην τσέπη, φθείρεται, καταγράφει την ένταση, την επιμονή ή τον ρυθμό των αναγνώσεων μας, μας υπενθυμίζει (ατσαλάκωτη) ότι δεν την διαβάσαμε ακόμη…

Είναι η εφημερίδα του Γιάννη Σαρρή που αναπολούμε!

 

---

[1] κατά τον ελληνικό Ελληνισμό που ονειρευόταν ο Σεφέρης.

[2] Umberto Eco, αναμνήσεις επί χάρτου, μτφ. Έφη Καλλιφατίδη, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2007.

"κογξ ομ παξ" και το Κοξί ή Κογξί περιοχή του Λυγουριού

 

 

αφιερωμένο στην kiRà-màRO

Για όσους βρίσκουν την ετυμολογία παιχνίδι

                     και ψάχνουν ψύλλους στ' άχυρα....

                               

το τοπωνύμιο Κοξί ή Κογξί της περιοχής του Λυγουριού 

@ Καρολίνα Αννίνου

ενθουσιασμένη πάντα με το ταξίδι των ονομάτων στον χρόνο και στον χώρο που σαν φράσεις μουσικές αγγίζουν τ’ άστρα, ακολουθώ την συμβουλή της σοφής-γιαγιάς Ινδιάνας «όταν μάθεις κάτι μοιράσου το, ποτέ δεν ξέρεις που μπορεί να φθάσει», να μοιρασθώ όσα έμαθα για τ’ όνομα Κογξί ή Κοξί το γράφουν και Κοκσί (ξ από το κσ) ή Σούρμα (νεώτερο;).[1]

 Ο τόπος όταν τον πρωτογνώρισα ήταν γεμάτος ανεμώνες, κρινάκια, ρείκια, θυμάρια, χαμομήλια, δρόμος αγροτικός έφερνε σ’ αυτόν, χωμάτινος, να πατάς στην γη με προσοχή μην τύχη και τα χαλάσεις, πρόλαβε όμως η «πρόοδος» να τα ξεριζώσει λες και δεν μπορούν να συνυπάρχουν με τις ελιές. Εκείνα τα πρώτα χρόνια η δροσιά της καλοκαιρινής νυχτιάς μέσα στην σιγαλιά έφερνε μαζί φωνές βατράχων…,  ακολούθησε η «ανάπτυξη» με την άσφαλτο, πίσσα ζεστή κατράμι σκέπασε του δρόμου τα χαμομήλια…., χάθηκε η ευωδιά τους, κρύφτηκε η ομορφιά, δεν μπόρεσε ωστόσο ν’ αγγίξει την ανάμνηση και τ’ όνομα.

 Κοξί, όνομα περίεργο, τοπωνύμιο σπάνιο όπως τ’ όνομα Λυγουριό, ίσως προφορική παράδοση να το σώζει κι αλλού όπως εδώ. Ρώτησα ανθρώπους του τόπου, άνοιξα βιβλία και λεξικά… καθώς στο μυαλό μου το μόνο που ξεπρόβαλλε ήταν η περίφημη φράση με την οποία λέγεται ότι έκλειναν τα Ελευσίνια μυστήρια «κογξ ομ παξ»!

Υπερβολές, έλεγα τότε, τι δουλειά έχουν εδώ τα μυστήρια και άλλωστε αυτή η ίδια η φράση αμφισβητείται.

Πέρασαν χρόνια με το μυστήριο άλυτο, εντωμεταξύ άρχισα να διαπιστώνω τις ιστορικές στρεβλώσεις, πραγματικές αντιστροφές εννοιών που εν πολλοίς οφείλονται στην εποχή του Δυτικού «Διαφωτισμού», χρειάζεται νέα αναστροφή για να έρθουν στην ορθή τους θέση.

 

Στoν ΠΥΡΣΟ,[2] βρήκα μόνο το λήμμα κογξβεργίτης (ορυκτό αρκουερίτης –arquerite) μετά το λήμμα κόγχη, κογχύλι, κοίλωμα, κλπ., κοίλωμα αβαθές όπως οι λάκκες, τα λοτσάρια, οι λίμνες, το κογχύλι παραπέμπει στους αμμωνίτες, τα πέτρινα σαλιγκάρια του τόπου που μετά από χρόνια τα είδα και στην θέση Κοξί,  μέχρι τότε η σκέψη μου είχε εγκλωβιστεί στην περιοχή γύρω από το Ιερό του Απόλλωνα Μαλεάτα και Ασκληπιού Λιγεώτη παρ’ όλη την δεδομένη κατά την γνώμη μου, σχέση του με την Λήσσα –Λυγουριό.

 Στο λεξικό Liddell & Scott[3] το λήμμα κογξ, ήχος της ψήφου/βότσαλο, πέτρα που πέφτει μέσα στην κάλπη/δοχείο, ενώ το λήμμα παξ, επιφώνημα τέλους συζήτησης/λόγου που ολοκληρώνεται με επιτυχία, κάτι σαν Καλῶς! Στῶμεν Καλῶς, δηλαδή με δέος, θαυμασμό!

Και για την φράση κογξ ομ(οίως) παξ, υποθέτουν ότι το ομ είναι συντομογραφία του ομοίως, ὂμπαξ αλλά και ὑπόδημα εὐπόδητον γράφει ο Ησύχιος, ίσως κάτι έχει παρεξηγήσει; Το θεωρώ δύσκολο, λογικότερο μου φαίνεται εμείς να μην καταλαβαίνουμε πια τι εννοεί ο Ησύχιος.

Θα μπορούσε το ομ να είναι συντομογραφία του ὁμοῦ, μαζί, συγχρόνως, ὁμόνοια, σύμπνοια, αρμονία, ὁμοούσιος, ο έχων την αυτήν φύσιν, ουσία;

Είναι κι εκείνο ἓν τὸ πᾶν…,  όλα είναι ένα, η γνώση είναι μία.

 Ποιος δεν ξέρει την λατινική λέξη pax-παξ (προέρχεται από την ελληνική, ινδοευρωπαϊκή δεν υπάρχει, η θεωρία έχει καταρριφθεί εδώ και χρόνια) που το επιβεβαιώνει, pax, pacis,[4]  ιταλικά pace -ειρήνη, ησυχία, ηρεμία πνεύματος, της συνείδησης αλλά και ευδαιμονία, ευτυχία, πράγματι εἰρήνη[5] σημαίνει ησυχία, ομόνοια, ψυχική ηρεμία, ακριβώς ότι επιτυγχάνουν τα μυστήρια!

Ὑπὲρ τῆς ἄνωθεν εἰρήνης καὶ τῆς σωτηρίας τῶν ψυχῶν ἡμῶν, τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν.

Ὑπὲρ τῆς εἰρήνης τοῦ σύμπαντος κόσμου, εὐσταθείας τῶν ἁγίων τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησιῶν καὶ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως, τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν.[6]

 Η εικόνα ξεκαθαρίζει, από όποιον δρόμο και αν προσεγγίσεις το συμπέρασμα είναι ο ήχος, κοσμική αρμονία, η μελωδία των σφαιρών (Πυθαγόρας), μελωδία της ψυχής.

Ο ήχος που κάνει το βότσαλο/πετραδάκι (λίθος, σύμβολο αθάνατου Εαυτού) μέσα στην ησυχία δοχείου (σώμα), όπως οι φωνές βατράχων που πέφτουν μέσα στα νερά λίμνης.

 Η ησυχία είναι προϋπόθεση για την κατάσταση ηρεμίας, τότε ακούγεται η μελωδία της κοσμικής αρμονίας, όταν η εναρμόνιση ολοκληρωθεί επέρχεται η ένωση (επικοινωνία, κοινωνία) με το θείο, άρα  και τον εσωτερικό Εαυτό, εναρμόνιση που φέρνει ευδαιμονία,

                    και εὒδαιμον τὸ έλεύθερον !

 Τοπωνύμιο βαρύ λοιπόν, ως ανάμνηση παλαιότατων μυστηρίων που θα γινόταν «πάνω στην λίμνη», ιδιαίτερα κογχικές λίμνες, αργότερα λεκανοπέδια όπως το λεκανοπέδιο του Λυγουριού –αρχαία Λήσσα, που με την έλευση του Επίκαρου ονομάσθηκε Επίκαρος,[7] πριν την έλευση του Επίδαυρου!

 

 

 

---

[1] Υποθέτω από το σουρώνω, στραγγίζω, διηθώ, μαζεύω, ο αέρας και ο ήχος που σουρώνει όπως το νερό. Υπήρχαν ανεμόμυλοι.

[2]Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαιδεία  του ΠΥΡΣΟΥ, Αθήνα 1926 -1934.

[3] Greek – English Lexicon Liddell & Scott, Oxford, 1992 (first pub. 1843).

[4] Zingarelli, Vocabolario della lingua italiana, Zanichelli, Bologna 1970.

[5] Μ. Μπίγκα, Ορθογραφικόν, Ερμηνευτικόν Λεξικόν, εκδ. Νικόδημος, [χ.χ.].

[6] Θεία Λειτουργία Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου. Λειτουργία των κατηχουμένων.

[7] Στράβων, Γεωγραφικά VIII, c.374.

κόσμημα ιέρειας; (Μαλεάτας)

 

                                                         ιέρεια της Κυράς της Λίμνης

              ένα παράδειγμα του μαγικού τρόπου λειτουργίας αντικειμένου που ανακαλεί την αλήθεια –ιδέα!

 

"a composite pendant... " σημ. [1]

Τότε την είδα!

ήταν το μενταγιόν[1] που συνεπήρε τον λογισμό μου…, μ’ ένα βλέμμα με μάγεψε, σπινθήρισμα του αγέρα φώτισε τον Κόσμο κι άλλαξε η εικόνα…, η απλωσιά του ασημοπράσινου ελαιώνα μεταμορφώθηκε δια μιάς σε υδάτινη επιφάνεια λίμνης, τα ρέματα πήραν ζωή, κελαριστά κατέβαιναν από τα γύρω βουνά που καθρεφτίζονταν στα νερά της μαζί με γαλάζιο του ουρανού, ενώθηκαν θαρρείς γη και ουρανός και αναδύθηκε η μορφή της Κυράς της Λίμνης.

Η χώρα της όπου στα βράχια φυτρώνουν ρόδα,[2] βρίσκεται στην άλλη πλευρά του Κόσμου... εκεί που συνεχίζει να βασιλεύει ο Κύκνος με την μελωδική φωνή. Είναι η  χώρα των Λιγύων εκείνων που κατοικούν πέρα από τον ουράνιο ποταμό  Ηριδανό και εκείνη  Κυρά, Μεγάλη Θεά των αρχέγονων «υδάτων»- χαοτική πηγή ενέργειας-  τροφοδοτεί τα ύδατα της γης κι όταν καθρεφτίζεται στον μαγικό της καθρέφτη[3] αναδύεται στα γήϊνα νερά η μορφή της, Γοργόνα Μέδουσα, προσωποποίηση της Μνήμης των «υδάτων» η Μινέρβα,[4] οδηγεί στις κρυμμένες διαδρομές του λογισμού –μιν και του νερού –υγρό στοιχείο, η Μούσα που εμπνέει τους ποιητές μελωδικά να ιστορίσουν την αθέατη, άλλη πλευρά του Κόσμου.             

Έτσι συμβαίνει, ξαφνικά όταν βρεθεί το λιθαράκι που λείπει για να στερεωθεί ολόκληρο  οικοδόμημα, το κλειδί, η λέξη που στεριώνει το παραμύθι….

 Η εικόνα της μου ήταν γνωστή από παλιά… διαβάσματα, ακούσματα και θρύλοι περιγράφουν αλαβάστρινο το κορμί της μέχρι τους γλουτούς (Σειρήνα), καθισμένη σε κάποιο βραχάκι με την γαλαζοπράσινη ουρά της (Γοργόνα) να λικνίζεται φωσφορίζοντας μέσα στο νερό σαν ζαργάνα, κίνηση ρυθμική, ιριδισμοί εναρμονισμένοι στην μελωδία της λιγυρής φωνής της που αν τύχει μία φορά να την αφουκραστείς για πάντα την ακολουθείς. Σταλαγματιές δροσιάς στολίζουν τα μαλλιά της, το χαμόγελο της αποκαλύπτει τα μαργαριταρένια πριονωτά δοντάκια της σαν φινίρισμα δαντέλας και αντιφεγγίζει στα κρυστάλλινα νερά του προσώπου της την ομορφιά … χαρά της ζωής (λύγη), είναι η Λιγεία του μύθου, η Σειρήνα αδελφή του Αιθέρα,[5] της θάλασσας Γοργόνα,  η αδελφή του Μέγα Αλέξανδρου…, όμως ποτέ δεν πίστεψα ότι θα την συναντούσα ολοζώντανη μπροστά μου, γύρευα μοναχά τ’ αχνάρια της ν’ ακολουθήσω και την μελωδική φωνή της.

Τέτοιο αχνάρι είναι το «κόσμημα» της φωτογραφίας, ένα μοναδικό περίαπτο, αντικείμενο μαγικό,  το μενταγιόν το ιστορίας μας.

Έχει σχήμα ρόδακα,[6] σύμβολο τύχης αγαθής και ευδαιμονίας, ένα λεπτό πλακίδιο ταπεινού σχιστόλιθου μοιάζει με κόρη οφθαλμού, ζερβόδεξια δύο δόντια ιχθύος το αγκαλιάζουν, οι δύο πλευρές του Κόσμου και το στολίζουν κομματάκια κοχυλιών, δέκα, έξη μικρότερα και ανάμεσα τους τέσσερα μεγαλύτερα έτσι ώστε να σχηματίζουν ένα Χ,[7] το σύμβολο του Κύκνου που δίνει τον ρυθμό (μέτρο)!

Μπορεί εμείς βλέπουμε έναν κύκλο αλλά… είναι δύο, ο φανερός και εκείνος που δεν φαίνεται αλλά… υπάρχει και αποτελείται από τα 4 μεγαλύτερα κογχυλάκια (1, 2, 3, 4 = 10), διότι η δεκάς περιέλαβε μέσα στον Εαυτό της τα πάντα και γι’ αυτό Παν την ονόμασαν οι Πυθαγόριοι, Κόσμο, Ουρανό κλπ.[8] 

 Η δεκάς είναι καλά στερεωμένη στον λίθο (βράχο) που συμβολίζει τον αθάνατο Εαυτό (ρόδον), ούτε το χρώμα του λίθου είναι τυχαίο, το μαύρο ως έλλειψη φωτός «κρύβει» την απαρχή λευκού φωτός (το «κενό» είναι άδειο αλλά και γεμάτο),[9] το δόντι, οστράκινο κέρας[10] αμμωνίτη, ο Άμμων Ζευς έφερε ένα κέρας σε κάθε κρόταφο (Κάρνειος Απόλλων), τα κογχύλια είναι όστρακα κι αυτά όπως το κοχύλι της Αφροδίτης, προσωποποίηση της Φύσης, όλα δικά της πολύτιμα υλικά χρησιμοποιημένα με σοφία από τεχνίτες που είχαν γνώση. Όλα προέρχονται από περιβάλλον «υγρό», κρυστάλλινης διαύγειας που μόνο ως περιβάλλον λιμναίο μπορούμε στην εποχή μας να το φανταστούμε, μεγάλες λίμνες και κλειστές θάλασσες… μέχρι που αιφνίδια κλιματικά γεγονότα άρχισαν να προκαλούν απότομες αλλαγές περιβάλλοντος (6000 -5000 και 3.500 -2500 π.Χ.),[11] αλλαγές που συνδέονται με αίτια αστρονομικά.[12] 

 Ένα «κόσμημα» που δεν έχει την λάμψη του χρυσού αλλά την «δύναμη» του βλέμματος την οποία συμβολίζει η λάμψη του χρυσού, αποδεικνύει την γνώση των εδώ Λιγύων, στην χώρα τους βρέθηκε όταν ολόκληρη ονομαζόταν Λιγυρία, Λυγουρία, Λιγυστική και στο πανάρχαιο ιερό της Μεγάλης τους Θεάς -Κυρά της Λίμνης. Σ’ αυτό τελούσαν μυστήρια που έφερναν ευδαιμονία και υγεία, γι’ αυτό βρισκόταν δίπλα στην πηγή ιαματικών υδάτων και σε απόσταση ικανή να το προφυλάσσει από τις καθημερινές δραστηριότητες της πόλης τους Λήσσας που προστάτευε η Θεά.  

Μόνο δική της ιέρεια σεβαστή θα μπορούσε να φέρει ένα τέτοιο «κόσμημα» και μάλιστα κρεμασμένο γύρω στο λαιμό της, επιπλέον ένδειξη ισχυρή γνώσης περάσματος ανάμεσα στους δύο κόσμους, τις δύο όχθες του Ηριδανού.

Τι έγινε, ποια γεγονότα οδήγησαν στην ταφή την νεαρή γυναίκα (18 -20 χρονών) που έφερε το «κόσμημα», «οφθαλμό της Μέδουσας» σύμβολο της δύναμης του Νου, στην θέση του «γοργονείου» και μία χάλκινη περόνη (καρφίτσα) με μαγνητικές ιδιότητες που στερέωνε στον ώμο (τράπεζα)  το ρούχο της…[13]

Ένα μόνο βλέμμα στο «κόσμημα» είναι αρκετό να ξεκλειδώσει τον λόγο… αρχική κίνηση- ενέργεια του Νου, πνοή ζωής, παλμός, ήχος που μετατρέπεται σε ακτινοβολία (ηλεκτρομαγνητική εικόνα), να πυροδοτήσει ακαριαία συνειρμούς ανακαλώντας παρατηρήσεις που οδηγούν σε λογισμούς, να πάρουν οι σκέψεις μορφή, εικόνα ν' αποκτήσουν.

Νομίζουμε ότι οι εικόνες βρίσκονται έξω από εμάς αλλά… καθώς μέσα έξω δεν υπάρχει πρόκειται απλώς για το αποτύπωμα της δύναμης του Νου, το αχνάρι!

Για όλα αυτά δεν χρειάζεται καμία «έξυπνη τεχνολογία», χρειάζεται μόνο να μάθουμε να «βλέπουμε» για να νοιώσουμε, να κατανοήσουμε την ομορφιά –αρμονία του Κόσμου και ν’ αποκτήσουμε Επίγνωση της ύπαρξης μας, γι’ αυτό χρειάζονται τ’ αντικείμενα που την εκφράζουν, όπως είναι το «κόσμημα» μας.

 Και βέβαια οι παραπάνω σκέψεις δεν θα είχαν μπει σε διαδικασία κατανόησης αν δεν είχα δει, έστω σε φωτογραφία, το «κόσμημα» και γι’ αυτό ευχαριστώ ιδιαιτέρως την Ανθή, κυρία Θεοδώρου –Μαυρομματίδη που το δημοσίευσε, διότι αν με ρωτήσετε που βρίσκεται σήμερα το «κόσμημα» δεν ξέρω να σας πω…  Η φυσική του θέση βέβαια, θα ήταν το ιερό που βρέθηκε και το Αρχαιολογικό Μουσείο του Ασκληπιείου Επιδαύρου!

Σημασία έχει ο τρόπος που λειτουργεί  ένα αντικείμενο, η μαγεία του Κόσμου που έλκει στην μελωδία του φωτός!

 

 

 

 

 

---

[1], “a composite pendant in an EH I burial at the Apollo Maleatas site in Epidauros: an attempt at a biography” – in “Honouring the Dead in the Peloponnese”, Anthi Teodorou - Mavrommatidi, proceedings of the conference held at Sparta, 23- 25 April 2009, CSPS Online Publications 2, prepared by Sam Farnham -  academia.edu 

[2] Κισθήνη.

[3] Ο τρισδιάστατος και ευκλείδιος παραμορφωτικό καθρέφτης στον οποίο το σύμπαν προβάλλει εικόνες (Ίσομορφισμός, χώρος Μινσκόφσκι). – ΔΑΝΕΖΗΣ ΜΑΝΟΣ «Η σκέψη δημιουργεί ύλη», διάλεξη. 

[4] – υγρή μνήμη, αιθεριακή μορφή των φυσικών υδάτων Min – erva από το μιν – ἒρβως (ἒρFως), εὐρώς –υγρός, νοτερός.

[5] […] ό,τι είναι για μας το ύδωρ και η θάλασσα είναι γι’ αυτούς ο αήρ και ό,τι είναι για μας ο αέρας για εκείνους είναι ο αιθήρ [...] - ΠΛΑΤΩΝ, Φαίδων, 110b. 

[6] ακακόνιστη rosette, rosone, ρόδο –αγριοτριαντάφυλλο, rosa canina.

[7] Πλάτων, Τίμαιος, 36b, σημ. 116, Β. Κάλφας, εκδ. Πόλις, 2003.

[8] «Περί δεκάδος», Ιάμβλιχος, τα θεολογούμενα της Αριθμητικής.

[9] ΚΑΦΑΤΟΣ ΜΗΝΑΣ, Βιώνοντας την ζωντανή παρουσία, μτφ. Σπύρος Πετρουνάκος, εκδ. Μέλισσα, Αθήνα 2017.

[10] ΠΑΥΣΑΝΙΑΣ V, 12, 1-4

[11] Δ. Παπανικολάου, καθ. τμήμα Γεωλογίας ΕΚΠΑ Μ. ∆ιακάκης, ΜSC, «ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΗΝ ΕΝΤΑΣΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΩΝ», Παλαιοκλιματικές Αλλαγές, επιτροπή Μελέτης Επιπτώσεων Κλιματικής Αλλαγής, Τράπεζα της Ελλάδος, 2011.

[12] Η. Μαριολάκος –Δ. Θεοχάρης, «Η γέννηση της Αίγινας και της Σαλαμίνας και η γεωμυθολογική τους ερμηνεία», geolib.geo.auth.gr // Dorothy Vitaliano 1968

[13] ΠΕ Ι 2800-2500  - IV. An early Helladic settlement in the Apollon Maleatas site at Epidauros”  - Anthi Teodorou – Mavrommatidi (αρχή ανασκαφής 1995) – austriaca.at